Cổ tử cung là nơi nối giữa âm đạo với buồng tử cung, có nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong thai kỳ cũng như lúc sinh nở. Cổ tử cung ngắn có thể làm quá trình chuyển dạ và sinh nở trở nên khó khăn hơn.
1.Thế nào là
cổ tử cung ngắn
Cổ tử cung là nơi nối giữa âm đạo với buồng tử cung, có nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong thai kỳ
cũng như lúc sinh nở. Ở giai đoạn chờ
mang thai, cổ tử cung luôn mở rộng với dịch nhờn tạo điều kiện cho tinh trùng
di chuyển đến thụ tinh với trứng. Khi trứng được thụ tinh thành công và làm tổ
trong tử cung, cổ tử cung sẽ đóng kín và dài để đảm bảo môi trường an toàn cho
thai nhi hình thành, phát triển. Đến giai đoạn chuyển dạ, cùng với cơn co cổ tử
cung sẽ ngắn lại, mở rộng để em bé chui ra ngoài.
Chiều dài của cổ tử
cung thường được đo từ lỗ ngoài đến lỗ trong tử cung. Kích thước trung bình của
cổ tử cung là 30mm, nếu nhỏ hơn 25mm tức là cổ tử cung ngắn. Khi chưa sinh con
cổ tử cung tròn đều, mật độ săn chắc. Ngược lại nếu đã trải qua cuộc sinh nở cổ
tử cung sẽ dẹt lại, mật độ mềm hơn. Bên cạnh đó, cổ tử cung ngắn hay bình thường còn tùy thuộc vào cơ địa của
từng chị em. Cổ tử cung ngắn là hiện tượng mang tính chất bẩm sinh. Hiện tượng
này cũng ảnh hưởng không nhỏ tới khả năng sinh sản của chị em, đặc biết là
trong thời kỳ mang thai.

Ảnh minh họa (Nguồn Internet)
2. Nguyên nhân gây cổ tử cung ngắn
Hiện không có nguyên nhân chính xác tại sao cổ tử cung lại ngắn
hơn mức trung bình. Vì thế kiểm
tra chiều dài cổ tử cung là cần thiết với mỗi phụ nữ mang thai. Những nguyên
nhân có thể dẫn đến cổ tử cung ngắn bao gồm:
- Bẩm sinh: Đây là nguyên
nhân phổ biến nhất gây ra cổ tử cung ngắn, phát triển chưa hoàn thiện hoặc bất
thường trong quá trình phát triển cơ quan sinh sản khiến cho cổ tử cung bị dị dạng
hoặc nhi hóa.
- Biến
chứng phẫu thuật: Những phụ nữ từng thực hiện phẫu thuật cắt
chóp cổ tử cung hoặc phẫu thuật cắt đoạn cổ tử cung có nguy cơ cao bị cổ tử
cung ngắn. Song biến chứng này không gặp phải ở tất cả phụ nữ từng thực hiện
phẫu thuật.
- Biến
chứng bệnh lý: Biến chứng phụ khoa gặp phải trong thời gian mang thai như viêm
hoặc nhiễm trùng cổ tử cung hoặc âm đạo, tử cung yếu,....
- Ngoài
ra còn một số nguyên nhân khác được chẩn đoán do cơ địa, hút thuốc, thời gian
giữa hai lần mang thai gần nhau hay những phụ nữ đã từng sinh non trước đây có nguy cơ sinh non
trong những lần sau đó cao hơn.
3. Ảnh hưởng cổ tử cung
ngắn mang lại khi mang thai
Khi cổ tử cung ngắn
bất thường, cổ tử cung sẽ dễ bị giãn ra và ít có cơ chế bảo vệ cho thai nhi và
thai phụ. Các bác sĩ định nghĩa chuyển dạ sinh non là
những thay đổi ở cổ tử cung xảy ra trước tuần thứ 37 của thai kỳ. Cổ tử cung
ngắn làm tăng nguy cơ sảy thai, chuyển dạ sinh non. Chuyển dạ sinh non là một
yếu tố nguy cơ, biến chứng, bao gồm thai chết lưu, trẻ sinh nhẹ cân, chảy máu
não và khuyết tật bẩm sinh.
Một số nghiên cứu có
thấy rằng cổ tử cung ngắn làm tăng nguy cơ chuyển dạ sinh non gấp 6 lần ở phụ
nữ mang thai đơn và 8 lần ở phụ nữ mang song thai. Trong khi nhiều yếu tố có thể gây ra sinh non, các thống kê cho
thấy có mối tương quan rõ ràng giữa việc cổ tử cung ngắn và chuyển dạ sớm.
4. Phương pháp điều trị
cổ tử cung ngắn
Có nhiều phương pháp
điều trị nhằm ngăn ngừa nguy cơ sinh non cho chị em có cổ tử cung ngắn, nhất là
ở người có nguy cơ thai kỳ cao.
4.1.Khâu vòng eo tử cung
Là phương pháp điều trị được
áp dụng phổ biến. Mục đích của thủ thuật này là thu hẹp cổ tử cung, giảm áp lực
thai lớn lên cổ tử cung. Nhưng không phải sản phụ nào cũng có thể thực
hiện khâu eo tử cung, đặc biệt sản phụ mang song thai hoặc đa thai. Thường khâu
vòng eo tử cung được thực hiện từ tuần thai thứ 12 - 15 của thai kỳ.
4.2.Progesterone
Bổ sung hormone Progesterone ở phụ nữ mang
thai bị cổ tử cung ngắn sẽ hạn chế sự xuất hiện sớm của các cơn co tử cung. Từ
đó giảm được áp lực của tử cung gây ra do thai lớn lên cổ tử cung. Thuốc
Progesterone có nhiều dạng như viên đặt hậu môn, viên đặt âm đạo, uống hoặc
tiêm trực tiếp. Tùy từng tình trạng sức khỏe, giai đoạn thai kỳ và cơ địa của
mẹ mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc bổ sung Progesterone và liều lượng phù hợp.
4.3.Thận trọng trong
ăn uống, sinh hoạt
- Không
làm việc quá sức, tránh việc nặng nhọc, bê vác,…
- Hạn chế thể dục hoặc hoạt động mạnh, tránh các tư thế thay đổi
động tác đột ngột.
- Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng thai kỳ, nhất là acid folic và
omega-3.
- Khám sức khỏe định kỳ trong suốt thời gian thai kỳ, đặc biệt
theo dõi chiều dài cổ tử cung và các dấu hiệu sinh non.
5.Khi nào
nên đến gặp bác sĩ
Hầu hết phụ nữ không
biết chiều dài cổ tử cung của mình. Vì vậy, những phụ nữ có tiền sử chuyển dạ
sinh non, tổn thương cổ tử cung hoặc sẩy thai muộn hoặc nếu có bất kì sự lo
lắng về khả năng sinh non có thể yêu cầu đo cổ tử cung qua ngả âm đạo, ngay cả
khi họ không có yếu tố nguy cơ.
Thai phụ nên nói
chuyện với bác sĩ về các yếu tố nguy cơ, tiền sử cá nhân. Thai phụ có cổ tử
cung ngắn nên đi khám nếu:
- Chảy máu từ âm đạo.
- Có các triệu chứng chuyển dạ,
chẳng hạn như các cơn co thắt.
- Có dịch chảy ra từ âm đạo.
- Thai nhi ngừng cử động hoặc ít
cử động hơn.
Nhóm Admin ST