Ốm nghén là một hiện tượng phổ biến xuất hiện ở phụ nữ mang
thai, đặc biệt là trong ba tháng đầu của thai kỳ. Nó thường được mô tả là cảm
giác buồn nôn hoặc nôn mửa, thường xuyên xảy ra vào buổi sáng sau khi thức dậy,
nhưng cũng có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào trong ngày. Hiện tượng này thường
không gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nào cho cả mẹ và em bé, nhưng
có thể gây ra sự không thoải mái và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng
ngày của phụ nữ mang thai.
Mặc dù chưa rõ chính xác
nguyên nhân của ốm nghén, nhưng có một số yếu tố được cho là góp phần vào hiện
tượng này. Các yếu tố này có thể bao gồm sự biến đổi hormone, tăng sản
xuất của hormone hCG (human chorionic
gonadotropin) và estrogen trong cơ thể phụ nữ mang thai. Ngoài ra, các yếu
tố như stress, mùi hương, hoặc việc tiếp xúc với thức ăn có thể cũng góp phần
vào việc kích thích buồn nôn và nôn mửa.
Mặc dù không có liệu pháp cụ
thể nào để chữa trị ốm nghén, nhưng có một số biện pháp tự chăm sóc và thay đổi
lối sống có thể giúp giảm nhẹ các triệu chứng, bao gồm việc ăn nhỏ, tránh thực
phẩm hoặc mùi hương kích thích, duy trì việc uống nước đầy đủ, và thực hiện các
biện pháp giảm stress như yoga hoặc thiền.
Mặc dù ốm nghén thường giảm dần
và biến mất vào cuối ba tháng đầu của thai kỳ, nhưng một số phụ nữ có thể trải
qua các triệu chứng kéo dài hoặc nặng hơn, đòi hỏi sự can thiệp y tế. Trong trường
hợp này, việc thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế là quan trọng để nhận
được sự hỗ trợ và quản lý tốt hơn vấn đề này.
Triệu chứng của ốm nghén:
1.
Buồn nôn: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của ốm nghén. Phụ nữ
mang thai có thể cảm thấy buồn nôn, đặc biệt vào buổi sáng sau khi thức dậy,
nhưng cũng có thể xảy ra bất kỳ lúc nào trong ngày.
Buồn nôn là
biểu hiện thông thường trong khi mang thai.
2.
Nôn mửa: Nếu tình trạng ốm nghén trở nên
nghiêm trọng hơn, buồn nôn có thể dẫn đến nôn mửa.
3.
Nhạy cảm với mùi: Một số phụ nữ mang thai
có thể trở nên nhạy cảm hơn với mùi của thực phẩm hoặc mùi khác trong môi trường
xung quanh, điều này có thể gây kích thích và làm tăng cảm giác buồn nôn.
4.
Giảm cân: Do khó chịu khi ăn, nôn mửa và
buồn nôn, nhiều phụ nữ mang thai có thể trải qua sự giảm cân trong giai đoạn đầu
của thai kỳ.
5.
Mệt mỏi: Ốm nghén có thể làm tăng cảm
giác mệt mỏi và không thoải mái.
Thường xuyên mệt mỏi là một trong những biểu hiện của ốm
nghén.
6.
Thay đổi về khẩu vị: Một số phụ nữ có thể
cảm thấy không muốn ăn hoặc có khẩu vị thay đổi.
7.
Đau đầu: Một số phụ nữ mang thai cũng có
thể trải qua đau đầu và cảm giác chói lọi kèm theo triệu chứng ốm nghén.
Phụ nữ hay bị đau đầu khi mang thai.
Nguyên nhân:
Ốm nghén là một hiện tượng phổ biến ở phụ nữ mang thai,
nhưng nguyên nhân cụ thể vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Tuy nhiên, có một số
yếu tố được cho là góp phần vào sự phát triển của ốm nghén:
1.
Biến đổi hormone: Sự thay đổi hormone
trong cơ thể phụ nữ mang thai, đặc biệt là tăng sản xuất của hormone hCG (human
chorionic gonadotropin) và estrogen, được cho là có liên quan đến ốm nghén. Những
thay đổi này có thể ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hóa và gây ra cảm giác buồn
nôn.
2.
Yếu tố gien: Một số nghiên cứu đã gợi ý rằng
có yếu tố di truyền trong việc phát triển ốm nghén. Nếu một phụ nữ có mẹ hoặc
chị em gái từng trải qua ốm nghén, khả năng cao cô cũng sẽ có triệu chứng tương
tự.
3.
Tăng cảm nhận với mùi hương: Phụ nữ mang
thai thường trở nên nhạy cảm hơn với mùi hương, và mùi của thức ăn, hóa chất hoặc
môi trường có thể gây kích thích và gây ra cảm giác buồn nôn.
4.
Stress và tâm trạng: Các yếu tố tâm lý
như stress, lo lắng, hoặc căng thẳng cũng có thể góp phần vào sự xuất hiện của ốm
nghén hoặc làm tăng cảm giác buồn nôn.
5.
Các yếu tố dạ dày và dạ dày: Sự thay đổi
hormone trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến hoạt động của dạ dày và dạ dày, gây
ra cảm giác buồn nôn và khó chịu.
Bà bầu thường cảm thấy những hoạt bất thường
ở dạ dày.
Mặc dù có nhiều nguyên nhân
được đề xuất, nhưng không có một nguyên nhân duy nhất nào làm cho phụ nữ mang
thai gặp phải ốm nghén. Thường thì sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau mới dẫn
đến sự phát triển của triệu chứng này.
Những điều cần làm khi bị ốm
nghén:
Khi bị ốm nghén, có một số biện
pháp tự chăm sóc và thay đổi lối sống có thể giúp giảm nhẹ các triệu chứng và cải
thiện tình trạng tổng quát. Dưới đây là một số điều cần làm khi bị ốm nghén:
1.
Ăn nhỏ và thường xuyên: Thay vì ăn một bữa
lớn, hãy chia nhỏ khẩu phần ăn thành các bữa nhỏ và ăn thường xuyên hơn trong
ngày. Cố gắng tránh đói và giảm cảm giác buồn nôn.
Chia nhỏ khẩu phần ăn và thường xuyên hơn.
2.
Tránh thức ăn kích thích: Tránh các thực
phẩm hoặc mùi hương có thể gây ra cảm giác buồn nôn hoặc kích thích. Một số người
cảm thấy thoải mái hơn khi ăn thức ăn giàu protein và carbohydrate như bánh mì
nướng, khoai tây, hoặc thịt gà.
3.
Uống nước đầy đủ: Giữ cho cơ thể luôn được
hydrat hóa bằng cách uống đủ nước trong ngày. Nước lọc, nước lúa mạch, nước dừa,
hoặc nước chanh có thể giúp giảm cảm giác buồn nôn.
Uống nước đầy đủ trong lúc mang thai.
4.
Tránh stress: Cố gắng giảm stress và căng
thẳng bằng cách thực hiện các hoạt động giảm stress như yoga, thiền, hoặc đi dạo
ngoài trời.
Tránh tình trạng bị stress và hãy luôn lạc
quan vui vẻ.
5.
Hỗ trợ từ người thân và bạn bè: Nhận sự hỗ
trợ và chăm sóc từ người thân yêu và bạn bè. Họ có thể giúp bạn với việc chuẩn
bị thức ăn và hỗ trợ tinh thần.
6.
Thực hiện các biện pháp giảm stress: Điều
này có thể bao gồm việc ngủ đủ giấc, tạo môi trường yên tĩnh và thoải mái, và
thực hiện các hoạt động thư giãn như đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ.
Thực hiện các
biện pháp ngồi thiền để giảm stress.
7.
Hỏi ý kiến chuyên gia y tế: Nếu triệu chứng
ốm nghén trở nên nặng nề hoặc không thể kiểm soát được, hãy thảo luận với bác
sĩ hoặc chuyên gia y tế để nhận được sự hỗ trợ và lời khuyên chăm sóc cụ thể.
Tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để được tư
vấn.
Nhớ rằng mỗi người có thể phản ứng khác nhau với các biện
pháp này, vì vậy quan trọng là phải tìm ra những phương pháp phù hợp nhất với bản
thân mình. Mọi thắc mắc của bạn và người thân nên được tham khảo bởi đội ngũ y tế và chuyên gia khi ghé thăm những cơ sở y tế.
BV Phụ Sản Hải Phòng.